De ziekte van Alzheimer is een ongeneeslijke hersenziekte, waarbij de cellen in sommige delen van de hersenen ophouden te functioneren en afsterven. De ziekte van Alzheimer is nog steeds onomkeerbaar. Dit ondanks het jarenlange uitgebreide wetenschappelijk onderzoek. Inmiddels zijn de oorzaken van de ziekte grotendeels in kaart gebracht door de onderzoekers, zijn er enkele behandelingsmethoden gekend maar is het nu nog wachten op nieuwe doorbraken die zullen zorgen voor betere medicatie om de ziekte af te remmen en waarschijnlijk ook te stoppen.
De kans op dementie is groter naarmate de leeftijd vordert. Een hoge leeftijd is de belangrijkste bekende risicofactor voor Alzheimer dementie en voor de meeste andere vormen van dementie.
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Zo’n 70% van de mensen met dementie heeft Alzheimer. Alzheimer begint vaak sluipend met stoornissen in het geheugen. Naarmate de ziekte vordert, verliest de persoon met alzheimer steeds meer vaardigheden en raakt deze uiteindelijk volledig afhankelijk van anderen.
In België lijden naar schatting 220.000 personen aan dementie. Naar schatting 5% van de mensen ouder dan 65 jaar zou lijden aan dementie. Op de leeftijd van 80 jaar neemt dit percentage toe tot 20%. In zeldzame gevallen (in België naar schatting tussen de 5 à 10.000 personen) komt dementie voor op jongere leeftijd, dus voor 65 jaar.De ziekte van Alzheimer heeft een lange geschiedenis, maar de ziekte kreeg pas aan het begin van de twintigste eeuw een naam.
Het was de Duitse arts, Aloïs Alzheimer, die in 1906 bij een patiënte van hem, Auguste Deter, belangrijke veranderingen in het hersenweefsel vaststelde. Na haar overlijden deed de arts een autopsie op haar hersenen en vond hij vreemde eiwit-ophopingen (plaques) rondom de hersencellen. Binnenin de hersencellen vond hij een kluwen vezels (tangles). Sindsdien draagt deze vorm van hersenbeschadiging de naam ziekte van Alzheimer. Vanaf dan is er veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van de ziekte en naar mogelijke medicijnen om deze ziekte te bestrijden. De geheimen van de plaques en tangles (twee ziektekenmerken in de hersenen van slachtoffers van Alzheimer, amyloïde plaques en neurofibrillaire tangles), zijn zo goed als blootgelegd. Ook krijgt men steeds meer inzicht in de genetische factoren van de ziekte van Alzheimer en heeft men recent de technieken om de ziekte vroegtijdig op te sporen geperfectioneerd. Het onderzoek is duidelijk in een stroomversnelling terecht gekomen. dit stelt onze onderzoekers dan ook positief.